ประพาสมหรณพ คือ

• ปฺระพาดมะหอระนบ
  น. ชื่อเพลงไทยทำนองหนึ่ง.

• ปร     ปะระ-, ปอระ- ว. อื่น, ใช้เป็นบทหน้าสมาส เช่น ปรปักษ์ ปรโลก. ( ป. ).
• ประ     ปฺระ ใช้เติมหน้าคำอื่นเพื่อให้คำหนักแน่นขึ้น เช่น ชิด เป็น ประชิด, ท้วง เป็น ประท้วง; คำที่แผลงมาจาก ผ เช่น ผทม เป็น ประทม แล้วแผลง ประ เป็น บรร
• ประพาส     ปฺระพาด ( ราชา ) ก. ไปต่างถิ่นหรือต่างแดน เช่น ประพาสหัวเมือง ประพาสยุโรป, ไปเที่ยว เช่น ประพาสป่า. ( ส. ).
• ระ     ก. กระทบเรียดไป เช่น เอาไม้ระรั้วสังกะสี.
• พา     ก. นำไปหรือนำมา.
• พาส     ก. นุ่งห่ม; อยู่. ( ป. , ส. วาส ว่า ที่อยู่, เครื่องนุ่งห่ม).
• สม     ๑ ว. เหมาะ, เหมาะกับ, ควรแก่, เช่น บ่าวสาวคู่นี้สมกัน เขาแต่งตัวสมฐานะ แสดงละครได้สมบทบาท เขาต่อสู้กันอย่างสมศักดิ์ศรี เด็กคนนี้แต่งตัวไม่สมวัย,
• มหรณพ     มะหอระนบ, มะหันนบ, มะหาระนบ น. ทะเลใหญ่, ห้วงน้ำใหญ่. ( ส. มหรฺณว; ป. มหณฺณว).
• รณ     รน, รนนะ- น. เสียง, เสียงดัง; สงคราม. ก. รบ, รบศึก. ( ป. , ส. ).
• มหรรณพ    มะหอระนบ, มะหันนบ, มะหาระนบ น. ทะเลใหญ่, ห้วงน้ำใหญ่. (ส. มหรฺณว; ป. มหณฺณว).
• (ประพาสมลายู)    มาจาก ระยะทางเสด็จพระราชดำเนินประพาสทางบกเรือรอบแหลมมลายู ร.ศ. ๑๐๙, พระราชนิพนธ์ ในรัชกาลที่ ๕ ฉบับราชบัณฑิตยสภา พ.ศ. ๒๔๗๕
• ประพาสต้น    (ราชา) ก. เที่ยวไปเป็นการส่วนพระองค์, เที่ยวไปอย่างไม่เป็นทางการ, ใช้ว่า เสด็จประพาสต้น.
• (ประพาสจันทบุรี)    มาจาก เสด็จประพาสไทรโยคและจันทบุรี พระราชนิพนธ์ ในรัชกาลที่ ๕ ร.ศ. ๑๓๑
• ทรงประพาส    น. ชื่อฉลองพระองค์ มีรูปเป็นเสื้อกั๊กมีชาย, คู่กับ พระกรน้อย เป็นเสื้อชั้นใน ที่แขนต่อแถบรัด มีสายรัดกับเสื้อทรงประพาส, ชื่อเสื้อยศผู้ว่าราชการเมืองครั้งก่อน; ชื่อหมวกเครื่องยศรูปเป็นกลีบ ๆ มีชายปกข
• โหระพา    น. ชื่อไม้ล้มลุกชนิด Ocimum basilicum L. ในวงศ์ Labiatae ใบมีกลิ่นฉุน กินได้.