มาตุเรศ คือ

• (กลอน) น. แม่.

• มา     ๑ น. พระจันทร์. ( ป. ; ส. มาสฺ). ๒ ก. เคลื่อนออกจากที่เข้าหาตัวผู้พูด เช่น มานี่ มาหาฉันหน่อย, ตรงกันข้ามกับ ไป. ว.
• มาตุ     น. แม่. ( ป. ).
• ตุ     ว. ลักษณะกลิ่นเหม็นอย่างหนึ่งคล้ายกลิ่นเนื้อหรือปลาที่ตากไม่ได้แดดเป็นต้น, ใช้ประกอบกับคำ เหม็น เป็น เหม็นตุ.
• กับบุเรศ    -เรด (แบบ; กลอน) น. การบูร เช่น กับบุเรศสมุลแว้งก็มี. (ม. คำหลวง มหาพน). (ป. กปฺปุร).
• ทุเรศ    (ปาก) คำพูดแสดงความรู้สึกเมื่อประสบสิ่งที่ขัดหูขัดตาหรือเป็นที่น่าสมเพชเป็นต้น.
• ธเรศ    ทะเรด น. ผู้เป็นใหญ่ในแผ่นดิน, พระเจ้าแผ่นดิน. (ส.).
• นคเรศ    นะคะเรด (กลอน) น. เมือง.
• นาเรศ    (กลอน) น. นาง, ผู้หญิง.
• นเรศ    นะเรนทฺระสูน, นะเรด, นะเรสวน, นะเรสูน (แบบ) น. พระราชา. (ส. นร + อินฺทฺร + สูร, นร + อีศ, นร + อีศฺวร).
• นเรศูร    นะเรนทฺระสูน, นะเรด, นะเรสวน, นะเรสูน (แบบ) น. พระราชา. (ส. นร + อินฺทฺร + สูร, นร + อีศ, นร + อีศฺวร).
• น่าทุเรศ    น่าชัง น่าเกลียดมาก น่าดูถูก น่ารังเกียจมาก
• บทเรศ    บดทะ- (กลอน) น. เท้า เช่น กราบบทเรศราชบิดา ท่านแล. (ม. คำหลวง ฉกษัตริย์).
• บิตุเรศ    (กลอน) น. พ่อ.
• ภุมเรศ    พุมมะ- น. ภมร, แมลงผึ้ง, แมลงภู่.
• ภูธเรศ    น. พระเจ้าแผ่นดิน. (ส.).