ตํานาน คือ

• ประวัติศาสตร์
  พงศาวดาร
  เรื่องเก่าแก่
  เหตุการณ์ในอดีต
  นิทาน
  เกร็ด
  เรื่องเล่า
  ชาดก
  นิทานสอนใจ
  เรื่องเล่าที่ให้คติสอนใจและมักมีตัวละครเป็นสัตว์
  นิทานปรัมปรา
  เหตุการณ์
  ประวัติการณ์
  เรื่องเล่าต่อๆกันมา

• ตํา     บด โขลก กัด ต่อย แทง ทิ่ม ยอก บี้ ปั่น ป่น โม่ ถู ฝน ทุบ
• นา     ๑ น. พื้นที่ราบทำเป็นคันกั้นน้ำเป็นแปลง ๆ สำหรับปลูกข้าวเป็นต้น, พื้นที่มีลักษณะคล้ายนาสำหรับทำประโยชน์อื่น ๆ เรียกตามสิ่งที่ทำ เช่น นาเกลือ
• นาน     ว. ยาว, ช้า, (ใช้แก่เวลา) เช่น กินเวลานาน.
• ต่อต้านอํานาจ    ก่อการกบฏ ก่อการจลาจล
• ตั้งขนาน    วางขนาน วางให้ขนาน ตั้งให้ขนาน
• ต่าง ๆ นานา    ผันแปร หลากหลาย หลายรูปแบบ เปลี่ยนแปลง แตกต่างกัน คละกัน จิปาถะ ประกอบด้วยชนิดต่าง ๆ ประกอบด้วยชนิดที่คัดเลือกแล้ว หลากหลาย pron เบ็ดเตล็ด แบ่งประเภทเป็นหมู่
• ต่างๆ นานา    ตามลําดับ หลากหลาย คละเคล้ากัน เบ็ดเตล็ด ผสมปนเปกัน คละกันไป หลายรูปแบบ แตกต่างกัน มากมาย หลายหลาก ต่างๆ นานา
• ตั้งให้ขนาน    วางขนาน ตั้งขนาน วางให้ขนาน
• อํานาจจิต    พลังจิต
• ตัวทา เดอ ดานาน    เทพเจ้าตัวทา เดอ ดานาน
• ช้านาน    ว. ล่วงเลยมานานแล้ว (ใช้แก่เวลา).
• นานา    ว. ต่าง ๆ. (ป.).
• ต่าน    ว. ชิดทางนอก (บอกควายเวลาไถนา).
• ต้าน    ก. ยันหรือรับไว้เพื่อไม่ให้ล้ำแนวเข้ามา เช่น ต้านข้าศึก, ปะทะ เช่น เรือต้านลม.
• ตัดทอนอํานาจ    ทําให้อํานาจลดลง ลดอํานาจ

• ตํานานว่าไว้ว่า เจ้าจะสูญเสียพลังถ้าเจ้า
• เเละเมี่อข้าได้เป็นราชาในตํานาน
• ตํานานกาแฟดอยช้าง