โพนทะนา คือ

• ก. กล่าวโทษ, ติเตียน, พูดกล่าวโทษท่านต่อหน้าผู้อื่น.

• โพ     ๑ น. ชื่อไม้ต้นชนิด Ficus religiosa L. ในวงศ์ Moraceae เป็นต้น ไม้ซึ่งเป็นที่ตรัสรู้ของพระพุทธเจ้า ใบรูปหัวใจ ปลายยาวคล้ายหาง ผลกินได้
• โพน     ๑ น. วิธีคล้องช้างเถื่อน คือ เอาช้างต่อไปเที่ยวต้อนคล้องเอา. ๒ ( ถิ่น-อีสาน ) น. จอมปลวก, เนินดิน. ๓ ก. แกว่ง.
• พน     พน, พะนะ- น. ป่า, พง, ดง. ( ป. , ส. วน).
• นท     นด ( แบบ ) น. ผู้บันลือ, ผู้ร้อง, ผู้ลั่น; แม่น้ำ, ลำน้ำ, เช่น ชมพูนท (แปลว่า เกิดในแม่น้ำชมพูนที คือ ทองคำบริสุทธิ์). ( ป. , ส. ).
• ทะ     ๑ คำใช้นำหน้าคำที่ขึ้นต้นด้วยตัว ท ในบทกลอน มีความแปลอย่างเดียวกับคำเดิมนั้น หรือเป็นคำซ้ำซึ่งคำหน้าเสียงกร่อนไป เช่น ๒ ( กลอน ) ก. ปะทะ เช่น
• ทะนา     ( โบ ; กลอน ) ว. คำละมาจากคำว่า เทอญนะ เทอญนา เถิดนะ หรือ เถิดนา, มักใช้ในความชักชวน เช่น ไปทะนะ.
• นา     ๑ น. พื้นที่ราบทำเป็นคันกั้นน้ำเป็นแปลง ๆ สำหรับปลูกข้าวเป็นต้น, พื้นที่มีลักษณะคล้ายนาสำหรับทำประโยชน์อื่น ๆ เรียกตามสิ่งที่ทำ เช่น นาเกลือ
• ทะนาน    น. เครื่องตวงอย่างหนึ่งทำด้วยกะโหลกมะพร้าวเป็นต้น; ชื่อมาตราตวงโบราณ ๒๐ ทะนาน เป็น ๑ ถัง, มาตราตวงของไทยโบราณเท่ากับ ๘ ฟายมือ. (เทียบ ส. ทินาร ว่า ตาชั่ง).
• โพ้นทะเล    ว. ห่างไกลจากประเทศบ้านเกิดเมืองนอนโดยมีทะเลกั้น, เรียกชาวจีนที่อยู่นอกประเทศออกไปโดยมีทะเลกั้นว่า จีนโพ้นทะเล.
• ยัดทะนาน    ก. เบียดกันแน่น, อัดกันแน่น, เช่น คนแน่นเหมือนแป้งยัดทะนาน.
• คนทะนงตัว    คนคุยโว คนอวดดี
• คนที่ทะนงตน    คนหลงตัวเอง คนอวดดี
• ทะนุ    ก. อุดหนุน (มักใช้ควบกับคำอื่น).
• ทะนานหลวง    น. ชื่อมาตราตวงตามวิธีประเพณี มีอัตราเท่ากับ ๑ ลิตร, อักษรย่อว่า ท.
• พนักงานทะเบียน    นายทะเบียน บริษัทที่ทำหน้าที่จดทะเบียนหลักทรัพย์หรือใบหุ้น

• ถ้าแกเที่ยวโพนทะนาไปทั่วว่าเป็นนักแสดงผู้ยิ่งใหญ่
• จะไม่ไปโพนทะนากับคนอื่นเรื่องสิ่งที่ฉันพูด
• ถึงเวลาที่จะโพนทะนาออกไปแล้ว
• ก็แกเที่ยวโพนทะนาไปทั่ว
• คนเหล่านี้มักเป็นคนบ่น เป็นคนโพนทะนา เป็นคนประพฤติตามตัณหาอันชั่วของตัว และปากเขากล่าวคำโอ้อวดต่างๆ เป็นคนยกยอผู้อื่นเพื่อหวังประโยชน์ของตน