ไพร่ฟ้า คือ

• น. ข้าแผ่นดิน, ราษฎร.

• ไพ     ( โบ ) น. มาตราเงินตามวิธีประเพณี ๒ อัฐ เท่ากับ ๑ ไพ.
• ไพร     ไพฺร น. ป่า; ขอบ, ริม, เรียกตอกเส้นกลม ๆ ที่อยู่ใต้ขอบกระบุงกระจาดเป็นต้น ว่า ตอกไพร.
• ไพร่     ไพฺร่ ( โบ ) น. ชาวเมือง, พลเมืองสามัญ; คนเลว. ว. สามัญ.
• พร     พอน น. คำแสดงความปรารถนาให้ประสบสิ่งที่เป็นสิริมงคล เช่น ให้พร ถวายพระพร, สิ่งที่ขอเลือกเอาตามประสงค์ เช่น ขอพร. ( ป. วร).
• ฟ้า     น. ส่วนเบื้องบนที่มองเห็นครอบแผ่นดินอยู่ เช่น ดาวเต็มฟ้า, อากาศ เช่น ฟ้าครึ้ม ยิงปืนขึ้นฟ้า; สวรรค์ เช่น นางฟ้า ฟ้าดินเป็นพยาน; ( กลอน ) เจ้าฟ้า.
• พริกชี้ฟ้า    n. ชื่อพันธุ์พริก ซึ่งเม็ดมักชี้ขึ้นข้างบน ตัวอย่างการใช้: ผักสดที่สามารถนำมาแกะสลักได้สวยงาม เช่น แตงกวา มะม่วง พริกชี้ฟ้า ต้นหอม clf.: เม็ด
• ไพร่ฟ้าข้าแผ่นดิน    ข้าแผ่นดิน พลเมือง ราษฏร ไพร่ฟ้า ประชากร ผู้อยู่ภายใต้การปกครอง
• ไพรี    น. ผู้มีเวร; ข้าศึก. (ส. ไวรินฺ; ป. เวรี).
• ไพรู    ว. งาม, รุ่งเรือง.
• คูไพรต์    แร่คูไพรต์
• ชีไพร    ดาบส ผู้บําเพ็ญพรต ฤษี โยคี
• บังไพร    ก. เสกกิ่งไม้ถือบังตัวให้สัตว์เห็นเป็นป่าไม่เห็นตัวคน ใช้ในการคล้องช้างเป็นต้น.
• พงไพร    n. คงหญ้าหรือดงไม้ที่รวมกันเป็นผืนป่า ชื่อพ้อง: ป่า, ดง, พนาลัย, ไพร, พนา, พงพี ตัวอย่างการใช้: กรมป่าไม้อาจฝันเฟื่องไปว่าพงไพรที่ถูกเผาทิ้งไปแล้วนั้นคงจะกลับเขียวชอุ่มขึ้นมา clf.:
• สมุนไพร    สะหฺมุนไพฺร น. ผลิตผลธรรมชาติ ได้จาก พืช สัตว์ และแร่ธาตุ ที่ใช้เป็นยา หรือผสมกับสารอื่นตามตำรับยา เพื่อบำบัดโรค บำรุงร่างกาย หรือใช้เป็นยาพิษ เช่น กระเทียม น้ำผึ้ง รากดิน (ไส้เดือน) เขากวางอ่อน กำม
• เบิกไพร    ก. ทำพิธีก่อนจะเข้าป่า.

• ข้าเองก็เป็นไพร่ฟ้าของอาณาจักรโกกููเรียว
• และไม่มีสปาร์เทินใด ไพร่ฟ้าหรือพลเมือง
• คนทุกคนตรงหน้านี้ เป็นไพร่ฟ้าของท่าน
• เพื่อประโยชน์สุขของไพร่ฟ้าประชาชน
• ไพร่ฟ้าที่ซื่อสัตย์ของข้า