ฌาน คือ

• ชาน
  น. ภาวะที่จิตสงบแน่วแน่เนื่องมาจากการเพ่งอารมณ์, การเพ่งอารมณ์จนจิตแน่วแน่เป็นสมาธิ, เรียกลักษณะการทำจิตให้สงบตามหลักทางศาสนาว่า เข้าฌาน เช่น พระเข้าฌาน ฤษีเข้าฌาน, โดยปริยายหมายถึงนั่งหลับหรือนั่งเหม่อใจลอยไม่รับรู้อะไร เรียกว่า เข้าฌาน, ฌานนั้นจัดเป็น ๔ ชั้น เรียกชื่อตามลำดับที่ประณีตขึ้นไปกว่ากัน คือ ปฐมฌาน ได้แก่ ฌานที่ ๑ มีองค์ ๕ คือ ยังมีตรึก ซึ่งเรียกว่า วิตก มีตรอง ซึ่งเรียกว่า วิจาร เหมือนอารมณ์แห่งจิตของคนสามัญ มีปีติ คือความอิ่มใจ มีสุข คือความสบายใจอันเกิดแต่วิเวกคือความเงียบ และประกอบด้วยจิตมีอารมณ์เป็นหนึ่งลงไปซึ่งเรียกว่า เอกัคตา, ทุติยฌาน ได้แก่ ฌานที่ ๒ มีองค์ ๓ คือ ละวิตกวิจารเสียได้ คงอยู่แต่ปีติและสุขอันเกิดแต่สมาธิกับเอกัคตา, ตติยฌาน ได้แก่ ฌานที่ ๓ มีองค์ ๒ คือ ละปีติเสียได้ คงอยู่แต่สุขกับเอกัคตา, จตุตถฌาน ได้แก่ ฌานที่ ๔ มีองค์ ๒ เหมือนกัน ละสุขเสียได้กลายเป็นอุเบกขาคือเฉย ๆ กับเอกัคตา, ฌานทั้ง ๔ นี้จัดเป็นรูปฌาน เป็นรูปสมาบัติ มีรูปธรรมเป็นอารมณ์ สงเคราะห์เข้าในรูปาวจรภูมิ. (ป.; ส. ธฺยาน).

• รูปฌาน    รูบปะชาน น. ฌานมีรูปธรรมเป็นอารมณ์ มี ๔ คือ ปฐมฌาน ทุติยฌาน ตติยฌาน และจตุตถฌาน.
• อรูปฌาน    อะรูบปะชาน น. ฌานมีอรูปธรรมเป็นอารมณ์ มี ๔ คือ ๑. อากาสานัญจายตนะ (กำหนดที่ว่างหาที่สุดมิได้เป็นอารมณ์) ๒. วิญญาณัญจายตนะ (กำหนดวิญญาณหาที่สุดมิได้เป็นอารมณ์) ๓. อากิญจัญญายตนะ (กำหนดภาวะที่ไม่มี
• เข้าฌาน    ก. ทำใจให้สงบตามหลักทางศาสนา, โดยปริยายหมายถึงนั่งหลับหรือนั่งเหม่อใจลอยไม่รับรู้อะไร. (ดู ฌาน).
• ปฐมฌาน    ปะถมมะ- น. ฌานเบื้องต้น ได้แก่ ฌานที่ ๑ มีองค์ ๕ คือ วิตก วิจาร ปีติ สุข เอกัคตา. (ป.).
• การเข้าฌาน    การทําสมาธิ การคิดคะนึง การมุ่งหมาย การเพ่งพิจารณาดู การไตร่ตรอง สมาธิ การทำสมาธิ กรรมฐาน
• ฌานเบื้องต้น    ปฐมฌาน
• ฌาปนสถาน    น. ที่เผาศพ.
• งานฌาปนกิจศพ    n. งานเผาศพผู้ตาย โดยทำพิธีทางศาสนาที่วัด , ชื่อพ้อง: งานศพ, งานเผาศพ ตัวอย่างการใช้: อธิการบดีของมหาวิทยาลัยเป็นประธานในงานฌาปนกิจศพของอาจารย์ clf.: งาน
• สถานที่ฌาปนกิจ    เมรุ ฌาปนสถาน เชิงตะกอน สถานที่เผาศพ
• ฌาปน    ชาปะนะ- น. การเผาศพ, การปลงศพ. (ป.).
• ฌาปน-    ชาปะนะ- น. การเผาศพ, การปลงศพ. (ป.).
• สัญฌา    น. เวลาเย็น. (ป.; ส. สนฺธฺยา).
• อภิชฌา    อะพิดชา น. ความโลภ, ความอยากได้. (ป.).
• อัชฌา    อัดชา น. กิริยาดี; นิสัยใจคอ, ความรู้จักผ่อนปรน. (ตัดมาจาก อัชฌาสัย).
• ฌาปนกิจ    น. การเผาศพ.

• มาโอรยองกำลังเข้าฌานอยู่ ไม่อนุญาตให้ใครเข้าไปข้างใน
• ปราศรัยโดยท่านอนุตราจารย์ชิงไห่ บูดาเปสต์ ฌานฮังการี
• เขาเหมือนนิ่งเข้าฌานไปแล้วเขาก็ยิงตัวเอง
• เกี่ยวกับฌานสมาบัติและศีลธรรมระดับโลก
• เขาคงไปนั่งเข้าฌานให้เห็นดวงแก้ว
• เข้าฌานดูเหมือนจะปลอดภัยกว่านะ
• ไม่ใช่ผู้มีฌานวิเศษหรืออะไร
• ดูเหมือนกำลังเข้าฌานเลยว่ะ
• อิราวิชญ์ พิชญะฌานดนตร์
• นางสาวฌานิดา นิยะพัตร์