ปทัฏฐาน คือ

• น. แบบแผนสำหรับยึดถือเป็นแนวทางปฏิบัติ; เหตุที่ตั้งเป็นเครื่องถึง, เหตุอันใกล้ที่สุด; บรรทัดฐาน หรือ ปทัสถาน ก็ว่า. (ป.; ส. ปทสฺถาน).

• ฐาน     ๑ ถาน น. ที่ตั้ง เช่น ฐานทัพ ฝีตั้งฐาน, ที่รองรับ เช่น ฐานพระพุทธรูป. ( ป. ). ๒ ถาน, ถานะ- น. ตำแหน่งหน้าที่; หลักฐาน,
• สมุฏฐาน    สะหฺมุดถาน น. ที่เกิด, ที่ตั้ง, เหตุ, เช่น สมุฏฐานของโรค โรคนี้มีจิตเป็นสมุฏฐาน. (ป.).
• อธิฏฐาน    อะทิดถาน ก. ตั้งใจมุ่งผลอย่างใดอย่างหนึ่ง, ตั้งจิตปรารถนา, ตั้งจิตขอร้องต่อสิ่งที่ตนถือว่าศักดิ์สิทธิ์เพื่อผลอย่างใดอย่างหนึ่ง, อธิษฐาน ก็ว่า. (ป.; ส. อธิษฺาน).
• กัมมัฏฐาน    ดู กรรมฐาน.
• ทิฏฐานุคติ    (แบบ) น. แบบอย่าง. (ป. ทิฏฺานุคติ ว่า ดำเนินตามสิ่งที่ปรากฏ).
• สติปัฏฐาน    น. ชื่อธรรมอันเป็นที่ตั้งแห่งสติ ๔ อย่าง คือ กาย เวทนา จิต ธรรม. (ป.).
• อุปัฏฐานะ    อุปัด-, อุบปัด- น. การบำรุง, การรับใช้. (ป.).
• โดยสมุฏฐาน    โดยมูลฐาน
• อุปัฏฐาก    อุปัดถาก, อุบปัดถาก น. ผู้อุปถัมภ์บำรุงพระภิกษุสามเณร, ถ้าเป็นหญิงใช้ อุปัฏฐายิกา. (ป.).
• รัฏฐาธิปัตย์    รัฏฐาธิปไตย
• รัฏฐาธิปไตย    n. กระบวนการที่รวมหน้าที่ทางการปกครองและทางเศรษฐกิจของประเทศเข้าไว้ภายใต้การอำนวยการที่รวมเข้าเป็นอันหนึ่งอันเดียวกันแต่ไม่จำเป็นจะต้องเป็นไปในแนวทางอัตตาธิปไตย ชื่อพ้อง: รัฏฐาธิปัตย์ ตั
• อนิฏฐารมณ์    อะนิดถารม น. อารมณ์หรือสิ่งที่ไม่น่าปรารถนาไม่น่าพอใจ ได้แก่ ความเสื่อมลาภ ความเสื่อมยศ นินทา ทุกข์, ตรงข้ามกับ อิฏฐารมณ์. (ป. อนิฏฺารมฺมณ).
• อิฏฐารมณ์    น. อารมณ์หรือสิ่งที่น่าปรารถนาน่าพอใจ ได้แก่ ลาภ ยศ สรรเสริญ สุข, ตรงข้ามกับ อนิฏฐารมณ์. (ป. อิฏฺารมฺมณ).
• อุฏฐาการ    อุดถากาน ก. ลุกขึ้น. (ป.).
• อัฏฐบาน    -บาน น. น้ำที่คั้นจากผลไม้ มี ๘ อย่าง คือ น้ำมะม่วง น้ำชมพู่หรือน้ำหว้า น้ำกล้วยมีเม็ด น้ำกล้วยไม่มีเม็ด น้ำมะซาง น้ำลูกจันทน์หรือน้ำองุ่น น้ำเหง้าอุบล น้ำมะปรางหรือน้ำลิ้นจี่, เขียนว่า อัฐบาน ก็มี.

• ปีแสงเป็นปทัฏฐานของจักรวาล