มงคลวาท คือ

• มงคนละวาด
  น. คำให้พร, คำแสดงความยินดี.

• มงคล     มงคน, มงคนละ- น. เหตุที่นำมาซึ่งความเจริญ เช่น มงคล ๓๘, สิ่งซึ่งถือว่าจะนำสิริและความเจริญมาสู่และป้องกันไม่ให้สิ่งที่เลวร้ายมากล้ำกราย,
• คล     คน ( แบบ ) น. คอ เช่น เหลือกตาเมียงเอียงคล. ( ม. คำหลวง กุมาร). ( ป. , ส. ).
• วา     ๑ น. มาตราวัดตามวิธีประเพณี เท่ากับ ๔ ศอก มีอัตราเท่ากับ ๒ เมตร, อักษรย่อว่า ว. ก. กิริยาที่กางแขนเหยียดตรงออกทั้ง ๒ ข้าง. ๒ น.
• วาท     วาด, วาทะ- น. คำพูด, ถ้อยคำ; ลัทธิ, ความเห็น. ( ป. , ส. ).
• มงคลวาร    มงคนละวาน น. วันดี, วันอังคาร.
• วิวาหมงคล    น. พิธีแต่งงาน, งานสมรส, เช่น ขอเชิญหลั่งน้ำพระพุทธมนต์ในงานวิวาหมงคล.
• มงคล-    มงคน, มงคนละ- น. เหตุที่นำมาซึ่งความเจริญ เช่น มงคล ๓๘, สิ่งซึ่งถือว่าจะนำสิริและความเจริญมาสู่และป้องกันไม่ให้สิ่งที่เลวร้ายมากล้ำกราย, เรียกงานที่จัดให้มีขึ้นเพื่อความอยู่เย็นเป็นสุข เช่น งานทำบุญ
• มงคล่อ    ดู มองคร่อ.
• ใส่มงคล    สวมมงคล
• ความอัปมงคล    จัญไร เสนียด เสนียดจัญไร
• ความเป็นมงคล    ความเป็นสิริมงคล
• ความเป็นสิริมงคล    ความเป็นมงคล
• อาวาหมงคล    n. การสมรสโดยการนำเจ้าสาวมาอยู่บ้านเจ้าบ่าว คำตรงข้าม: วิวาหมงคล
• พืชมงคล    พืดชะ-, พืด- น. ชื่อพระราชพิธีที่พระสงฆ์สวดเพื่อความเจริญของพืชพันธุ์ธัญญาหาร เรียกว่า พระราชพิธีพืชมงคล เป็นพระราชพิธีที่ทำก่อนพระราชพิธีจรดพระนังคัลแรกนาขวัญซึ่งเป็นพิธีพราหมณ์.
• มงคลจักร    มงคนละจัก น. ด้ายมงคลแฝดสำหรับบ่าวสาวสวมศีรษะในพิธีรดน้ำ, มงคลแฝด ก็เรียก.